TBMM İklim Komisyonu’nda bilgi veren uzmanlar özellikle
Ekvator bölgesindeki, “Hadley hücreleri” olarak nitelendirilen sıcak hava
kütlelerinin Türkiye üzerinde dönmeye başladığını, bunun da kuraklıkla
sonuçlandığını kaydetti. İstanbul Teknik Üniversitesi öğretim üyesi Doç. Dr.
İsmail Dabanlı, yaptıkları çalışma sonucunda dört ila 15 yıl arasında
Türkiye’de kuraklık görülebileceğini söyledi. Milliyet gazetesinden Önder
Yılmaz’ın haberinde yer verdiği uzmanların görüşlerine göre, iklim
değişikliğiyle birlikte peribacaları gibi doğal kültür varlıkları da hızla
aşınıp yok olma tehlikesi altında.
EL NİNO ETKİSİ
İklim değişikliğinde önemli yeri olan ve “güney salınımı”
olarak nitelendirilen, “El Nino” ve “La Nina” olaylarının Türkiye’deki iklime
etkisi olup olmadıklarını araştırdıklarını açıklayan Doç. Dr. Dabanlı, “Şöyle
bir sonuç çıktı: El Nino, çok kurak yaşadığımız zaman, El Nino yılından bir yıl
sonra da ülkemizde bunun etkisinin görülebileceği ortaya çıktı. La Nina
olayında da, soğuk dönem diyebileceğimiz o dönemde de bir yıl sonrasında çok
yüksek kuraklık görülme ihtimali ortaya çıkmış oldu” dedi. Dabanlı, sıcaklıkların
sürekli artması halinde Türkiye’nin yağış rejiminde de sürekli azalma olacağını
belirterek, “ekstrem yağışlar sabit kalacak” değerlendirmesini yaptı.
PERİBACALARI TEHLİKEDE
İklim değişikliğinin kültür varlıklarını da vuracağını ifade
eden Doç. Dr. Dabanlı, peribacaları için tehlike çanları çaldığını şöyle ifade
etti: “İklim değişikliğinin turizm üzerinde yüzeysel mekanik çözülmeyi
artıracağı açık, bu da örnek Kapadokya’daki peribacalarının veya benzer doğal
kültür varlıklarının daha hızlı aşınıp tehlike altında olacağını gösteriyor.
Elbette ki özellikle deniz kıyısında, İstanbul’da ve diğer Ege kıyıların da
denize sıfır olarak konumlanan çok sayıda tarihî eserimiz var. Deniz seviyesi
yükseldiğinde, bu mekanik ve kimyasal ayrışmalar sonucu sıcaklık farkları
arttıkça bunların hasar görme ihtimali çok yüksek. AB ve Yunanistan’da kültür
varlıklarını iklim değişikliğine karşı korumak için uygulamaya konulan Herakles
Projesi, Türkiye’de uygulamada değil. Böyle korumaya dönük bir çalışma henüz
yapılmış değil.”
