HASADINA BAŞLANAN ANTEPFISTIĞI REKOLTESİNDE SERT DÜŞÜŞ BEKLENİYOR
27.08.2021

HASADINA BAŞLANAN ANTEPFISTIĞI REKOLTESİNDE SERT DÜŞÜŞ BEKLENİYOR

Antepfıstığı rekoltesinin bu sezon hem kuraklık hem de periyodisite etkisiyle yaklaşık 90 bin ton civarında olması bekleniyor.

Gaziantep-Kilis arasında yaklaşık 4 bin 500 dekarlık alanda tarımsal üretim gerçekleştiren Antepfıstığı üreticisi Murat Salih, hasadına başlanan Antepfıstığı rekoltesinde bu yıl ciddi bir kayıp beklendiğini söyledi.

Tarım-Analiz programına konuk olan Murat Salih, geçen yıl 270-296 bin ton arasında telaffuz edilen Antepfıstığı rekoltesinin bu sezon hem kuraklık hem de periyodisite etkisiyle yaklaşık 90 bin ton civarında olmasının beklendiğini ifade etti.

Murat Salih, "Bu sene kuraklık nedeniyle hasat her senekinden iki üç hafta daha erken başladı. Bu sezon için rekolte beklentisi çok iyi değil. Bunun birkaç nedeni var. Birincisi, Antepfıstığı periyodisite olan bir üründür. Yani bir yıl iri bir ürün verirse ertesi yıl ağaç dinlenmeye geçer ve verim düşer. Bundan kaynaklı olarak bu sene yok yılıydı. Bu nedenle verimin biraz düşük olmasını bekliyorduk fakat bu sene bunun üstüne bir de kuraklık kaynaklı sıkıntılar oldu. Mart ayının başından beri, Güneydoğu Anadolu bölgesinde çok az yağmur yağdı, şiddetli kuraklık oldu. Mart-Mayıs yağışları önemlidir bizim için. Bu nedenle hem hasatla elde edeceğimiz rekolte çok düştü hem de ağaç kurumaları oldu. Ağaç kayıplarımız var ki bu ağaçlar çok uzun yıllarda yetişen ağaçlar" dedi.

Devletin ve üreticinin rekolte tahminlerinin örtüştüğünü ifade eden Murat Salih, "Hem bizlerin değişik bölgelerdeki çiftçilerle görüşerek yürüttüğümüz bir tahmin var hem de devletin kurumlarının bir tahmini var. Bu yıl tahmin 90 bin ton civarında olması yönünde. Geçen sene 270-296 bin ton arası üretim rakamları vardı, tam olarak hangisi olduğunu bilmek zor. Ama 270-296 bin ton arasıydı geçen yılkı üretim. Bu yıl ise 90 bin ton... Dolayısıyla geçen yılkı üretimin üçte biri. Fakat geçen yıl rekolte uzun yılların rekoruydu. Dolayısıyla geçen yıl üretilen ürünün bir kısmı halen depolarda. Ben Türkiye’de bu yıl Antepfıstığının pazara sunumunda bir sıkıntı beklemiyorum çünkü depolarda halen geçen yıldan oldukça fazla miktarda ürün var" diye konuştu.

Depolardaki stok devrinin miktarının net olarak bilinmediğini ancak 70-80 bin tonun üzerinde bir devrin söz konusu olabileceğini söyleyen Salih, "Bu seneki 90 bin ton üretimle birlikte Türkiye’nin ihtiyacı karşılanır" dedi.

"MALİYETİMİZ %80 ARTTI; FİYAT %25 YÜKSELDİ"

Antepfıstığı üretim maliyetlerindeki sert yükselişlere de dikkat çeken Murat Salih, "Antepfıstığı fiyatları geçen yıldan bu yıla artış yaklaşık yüzde 20-25 arttı. Halbuki çiftçinin aslında maliyeti zirai ilaçta yüzde 60-70 in üzerinde arttı. Gübrede yüzde 100’ün üzerinde arttı hatta bazılarında yüzde 130’a kadar artış var. Yani 2.3 katına çıktı gübre fiyatı. İlaçlar da 1.6 kat arttı. Dolayısıyla bizim maliyetlerimizin ortalama artışı yüzde 80’in üzerinde. Bu durumda yüzde 20-25’lik bir fiyat artışı fıstık çiftçisini hiçbir şekilde daha iyiye götürmedi" ddi.

Tablalarda satılan taze fıstığın geçen yıl üreticiden çıkış fiyatının yaklaşık 22-23 lira bandında olduğunu hatırlatan Salih, şu anda aynı ürünün fiyatının 27 lira civarında olduğunu kaydetti.

Murat Salih’e göre, yaş fıstığın kilogram fiyatının en az 30-35 lira arasında olması lazım.

Şu anda 47-48 lira bandında olan kuru kabuklu fıstık fiyatının ise 55 liranın üzerinde olması gerektiğini ifade eden Salih, "Bir çiftçinin geçen yıla benzer bir maliyet-kârlılık yapısını koruyabilmek için üretici fiyatlarının bu seviyelerde olması lazım. Dolayısıyla şuan fiyatlar düşük. Bu durumda Antepfıstığı üreticisinin izleyebileceği yol şu olur. Bu yıl ihtiyacı kadarını satar, geri kalanını depolar ve fiyatların biraz yükselmesini bekler" dedi.

Murat Salih, gelecek sezona dair de önemli bir uyarıda bulundu: "Bu seneki kuraklık gelecek seneki var yılını çok etkiledi. Nedeni şu, ağaçlar gelecek yılın ürününün meyve gözlerini bu sene oluşturur Antep fıstığında. Bazı ağaçlarda böyledir. Bir yıl öncesinden meyve gözü oluşur, siz ağaca baktığınızda gelecek sene ürün var mı yok mu, ne kadar var anlarsınız. Bu sene kuraklık nedeniyle ağaçlar meyve gözü oluşturmakta güçlük çekti. Birçok bölgede çiftçilerden göz oluşmadı şikayeti geliyor. Bu ne demek? Gelecek sene aslında var yılı olup iyi bir verim almamız gerekirken, gelecek senenin veriminin çok iyi olmayacağının habercisi aslında. Çünkü ağaçlar kuraklıktan çok etkilendi. Gelecek yılın meyve gözlerinin bir kısmı kuraklık nedeniyle döküldü. Bu döküm, zaten her sene bir miktar olur ama bu yıl kuraklık nedeniyle çok daha yüksek bir oranda oldu. Dolayısıyla fıstık üreticisi gelecek yıl ağaçlarında çok fazla bir fıstık olmadığını görüyor. Gelecek yıl bu yıldan daha iyi olur ama geçen yıl kadar kesinlikle olmaz."

Isıcık